|
|
|
Περιγραφή Διαδικασίας Εξόρυξης-Ανάκτησης |
| |
|
Αρχαία Μεταλλεία |
|
 |
Τα αρχαία μεταλλεία εκτείνονται
σε μια περιοχή μήκους 15 χλμ (στη βόρεια-νότια διεύθυνση, από το
ύψος της Κερατέας μέχρι το σημερινό Άνω Σούνιο, 2 χλμ βόρεια του
ναού στο Σούνιο) και πλάτους 7,5 χλμ. Κάθετα μεταλλευτικά φρέατα
συναντούσαν υπόγειες στοές διαστάσεων 0,7 – 0,9 μέτρων.
Έχουν βρεθεί πολλά χιλιόμετρα στοών και πάνω από 1000 πηγάδια
(ερευνητικά, απομάκρυνσης μεταλλεύματος, είσοδοι-έξοδοι στοών).
Αν το μετάλλευμα είχε λιγότερο από 7 % μόλυβδο, το
άφηναν στα ορυχεία (εσωτερικές εκβολάδες). Αν είχε 7-30% το έφερναν
στην επιφάνεια για μια πρόχειρη διαλογή (το κάτω από 7%
σε μόλυβδο το άφηναν
στα μεταλλεία - εξωτερικές εκβολάδες) και εμπλουτισμό. Τα πλούσια μεταλλεύματα
(πάνω
από 30%), πήγαιναν κατ’ ευθείαν για τήξη (από το βάρος του
μεταλλεύματος εκτιμούσαν την περιεκτικότητα σε μόλυβδο). Ας
σημειωθεί ότι ένας τόνος μολύβδου έδινει από 0,5 έως 5 κιλά αργύρου. |
|
Εμπλουτισμός
Μεταλλεύματος |
|
 |
Ο εμπλουτισμός περιλάμβανε
θραύση με κόπανους και τρίψιμο μέχρι οι κόκκοι να γίνουν μικρότεροι
από 1 χιλιοστό και ξέπλυμα σε πλυντήρια, όπου κατακρατούνταν το
βαρύτερο κλάσμα, αφού το νερό παρέσυρε το πιο ελαφρύ.
Εκατοντάδες
πλυντήρια έχουν βρεθεί στη Λαυρεωτική, συνήθως τοποθετημένα κοντά
σε ρεματιές. Το νερό αποθηκευόταν σε δεξαμενές στεγανοποιημένες με
μια διπλή στρώση: πρώτα ένα κονίαμα με
χαμηλή διαπερατότητα
και στη συνέχεια ένα επίχρισμα λιθαργύρου,
τοποθετημένο με πινέλο, πάχους 1 χιλιο-στόμετρου, με
πρακτικά μηδενική διαπερατότητα. |
|
Τήξη-Κυπέλλωση |
|
 |
Τα εμπλουτισμένα μεταλλεύματα (δηλ.
το βαρύτερο κλάσμα) έλειωνε μέσα σε κατακόρυφα καμίνια τήξης, ενόσω
ένα ισχυρό ρεύμα αέρα εμφυσιόταν με φυσερά. Ο μόλυβδος (μαζί με τον
άργυρο που διαλύεται τέλεια στον μόλυβδο), έβγαινε από μία
οπή
στον πάτο του καμινιού, μαζί με τα υπόλοιπα (αναμειγμένα) υλικά της
τήξης. Αυτά τα παραπροϊόντα τήξης ονομάζονται σκωρία ή σκουριά
(slag - 70-75% σε οξείδια του πυριτίου, του σιδήρου και
του ασβεστίου). Όλα τα λειωμένα υλικά συλλέγονταν σε λακκούβα, κάτω ο
βαρύς μόλυβδος και πάνω η σκουριά, και διαχωρίζονταν εύκολα μετά τη
στερεοποίηση.
Κατά την τελική διαδικασία, την
κυπέλλωση (που εφαρμοζόταν μέχρι πρόσφατα), ο μόλυβδος
διαχωριζόταν
από τον άργυρο με οξείδωση σε πυρίμαχο σκεύος (κύπελλο) τοποθετημένο
σε ειδική θολωτή κάμινο κυπελλώσεως. Ο οξειδωμένος μόλυβδος ή
λιθάργυρος (λίθος αργύρου) έρεε έξω από την κάμινο, ενώ ο άργυρος
που δεν οξειδώνεται παρέμενε σε αυτή. Κάμινοι κυπέλλωσης δεν έχουν
βρεθεί, ή ύπαρξή τους συνάγεται από τα ευρήματα λιθαργύρου. Ο
άργυρος καθαριζόταν περαιτέρω πριν κοπούν τα νομίσματα. Τέλος ο
μόλυβδος εξαγόταν από τον λιθάργυρο με ανάτηξη (στα ίδια καμίνια
τήξης). |
|
|
|
